Στη λίμνη Πλαστήρα και τα περιμετρικά της λίμνης γραφικά χωριουδάκια θα βρείτε κυριολεκτικά τα πάντα.
Λίμνη Πλαστήρα: Ο απόλυτος προορισμός για κάθε εποχή
Αφήνοντας πίσω σας την πόλη της Καρδίτσας και σκαρφαλώνοντας στον ορεινό όγκο των Αγράφων, αποκαλύπτεται απλόχερα μπροστά σας ένα τοπίο μαγευτικό, καταπράσινο και γαλήνιο, που σας καλεί ανυπόμονα να ανακαλύψετε κάθε σπιθαμή του. Στη λίμνη Πλαστήρα και τα περιμετρικά της λίμνης γραφικά χωριουδάκια της, θα βρείτε κυριολεκτικά τα πάντα, απολαμβάνοντας στο έπακρο κάθε λεπτό της διαμονής σας.
Γραφικά χωριά με πλούσια ιστορία, μοναστήρια και εκκλησίες με ρίζες βυζαντινές, ταβέρνες με πεντανόστιμες παραδοσιακές συνταγές φτιαγμένες με μεράκι, μουσεία και τοπικές γιορτές, έθιμα και δρώμενα, φιλόξενους κατοίκους και φυσικά, ένα πλήθος εναλλακτικών δραστηριοτήτων για ατέλειωτες ώρες διασκέδασης.
Η δημιουργία της λίμνης Πλαστήρα
Η περιοχή της λίμνης Πλαστήρα, άλλοτε οροπέδιο γνωστό με το όνομα Νεβρόπολη και χώρος κατοίκησης του αρχαίου φύλου των Δολόπων, σχηματίστηκε μετά την κατασκευή φράγματος και την εκτροπή του Μέγδοβα (Ταυρωπού), παραπόταμου του Αχελώου, με σκοπό την άρδευση και την ύδρευση της περιοχής της Καρδίτσας και την τροφοδότηση του υδροηλεκτρικού σταθμού της ΔΕΗ.
Αν και η κατασκευή του μήκους 220 μέτρων φράγματος πραγματοποιήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του ΄50, η σύλληψη του σχεδίου είναι αρκετά παλαιότερη, περίπου στα τέλη της δεκαετίας του ΄20, όταν ο Νικόλαος Πλαστήρας, με καταγωγή από το Μορφοβούνι Αγράφων, επισκεπτόμενος την περιοχή συνέλαβε την ιδέα της κατασκευής ενός φράγματος, το οποίο θα απάλλασσε τον θεσσαλικό κάμπο από το πρόβλημα της λειψυδρίας. Όπερ και εγένετο.
Τα όμορφα χωριά της λίμνης
Γύρω από τη λίμνη Πλαστήρα τα χωριά σας υποδέχονται στη φιλόξενη αγκαλιά τους, στην πλατεία τους με τους αιωνόβιους πλατάνους και τα γραφικά καφενεδάκια για τσίπουρο, κρασί και μεζέ. Κάποια ατενίζουν τον θεσσαλικό κάμπο ενώ κάποια προσφέρουν μια θέα μαγευτική προς τη λίμνη. Όλα θα σας γοητεύσουν χάρη στην ιστορία τους, την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά τους, τις ντόπιες γεύσεις τους.
Στο Κρυονέρι, στα Καλύβια Πεζούλας, στην Πεζούλα, στη Φυλακτή, στη Νεράιδα, στο Νεοχώρι, στο Μπελοκομίτη, στο Λαμπερό, στην Πορτίτσα, στο Μοσχάτο, στη Μητρόπολη, στο Μεσενικόλα, στο Μορφοβούνι, στη Δρακότρυπα θα βρείτε ενδιαφέροντα μουσεία, μοναστήρια ή μικρά ξωκλήσια, παραδοσιακούς νερόμυλους, πετρόχτιστες βρύσες, πέτρινα γεφύρια και το βυζαντινό κάστρο, που στέκει αγέρωχο στο λόφο του Φαναρίου.
Η μαγευτική φύση
Όπου και να στρέψετε το βλέμμα σας θα χορτάσετε εικόνες απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς. Έλατα, βελανιδιές, ιτιές, καστανιές και πλατάνια, αγριολούλουδα την άνοιξη, μυρωδικά, ένας μοναδικός πλούτος χλωρίδας και πανίδας, που δικαιολογεί απόλυτα την ένταξη της παραλίμνιας περιοχής στο δίκτυο Natura 2000.
Στο χωριό Μπελοκομίτη θα επισκεφτείτε το Εκπαιδευτικό Δάσος με την πλούσια χλωρίδα και πανίδα, τοπίο χαρακτηρισμένο ως Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους και με πεζοπορικές διαδρομές περίπου 40 χιλιομέτρων.
Στο παλαιό σχολείο του Νεοχωρίου θα επισκεφτείτε το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Έρευνας αλλά και τον Βοτανικό Κήπο.
Την καλύτερη θέα στη λίμνη θα την απολαύσετε από το Παρατηρητήριο, όπου αν και μπορεί να σας δυσκολέψει λίγο ο δρόμος, η θέα προς τις βουνοκορφές των Αγράφων και τη λίμνη θα σας κόψει κυριολεκτικά την ανάσα. Αφήνοντας πίσω σας το φράγμα, θα το βρείτε ακολουθώντας τις ταμπέλες προς Μπελοκομίτη.
Τα ενδιαφέροντα μουσεία της περιοχής
Κατά τη διαμονή σας στην περιοχή βάλτε στο πρόγραμμά σας την περιήγηση στα ενδιαφέροντα μουσεία της. Στο Μορφοβούνι, γενέτειρα του Νικολάου Πλαστήρα, θα επισκεφτείτε το Κέντρο Ιστορικών Μελετών «Νικόλαος Πλαστήρας» (επαρχ. Οδός, Μεσενικόλα-Φυλακτή 15, Μορφοβούνι, τηλ. 6973184265), όπου θα πληροφορηθείτε για τη ζωή και το έργο του σημαντικού αυτού στρατηγού και πολιτικού, μέσα από τη μόνιμη έκθεση ζωγραφικής και το πλούσιο πληροφοριακό υλικό, τα έγγραφα, τα αποκόμματα των εφημερίδων της εποχής και τα προσωπικά του αντικείμενα.
Στο χωριό Μεσενικόλας σας περιμένει ένα ταξίδι οινογευσίας, με αφετηρία το Μουσείο Οίνου και Αμπέλου (τηλ.24413 52200). Τα εκθέματα του μικρού σε μέγεθος μουσείου, μας ξεναγούν με τον καλύτερο τρόπο στην μακραίωνη αμπελουργική και οινική παράδοση του χωριού και το ΠΟΠ κόκκινο ξηρό κρασί Μαύρο Μεσενικόλα.
Στην Καστανιά θα επισκεφτείτε το ιδιαίτερο Μουσείο Υποδηματοποιίας (τηλ.24410 97111) και το Μουσείο Χλωρίδας και Πανίδας Αγράφων. Στη Ραχούλα, στα νοτιοανατολικά της λίμνης, βρίσκεται το Ιστορικό Μουσείο Χαριλάου Φλωράκη.
Θρησκευτικά μνημεία με ρίζες βυζαντινές
Στην ευρύτερη περιοχή της λίμνης Πλαστήρα, είναι θεμελιωμένα μερικά από τα σπουδαιότερα θρησκευτικά μνημεία, με ρίζες βυζαντινές, τα οποία αξίζει να επισκεφτείτε. Στις παρυφές των Αγράφων, 18 χιλιόμετρα από την πόλη της Καρδίτσας και 4 χιλιόμετρα από το χωριό Μοσχάτο, βρίσκεται η Ιερά Μονή Κορώνης, χτισμένη τον 16ο αιώνα στη θέση προγενέστερης μονής της βυζαντινής περιόδου (12ος αιώνας), κτήτορας της οποίας υπήρξε ο Ιωάννης Β΄ Κομνηνός. Εκτός από το ιστορικό και εκκλησιαστικό ενδιαφέρον της ίδιας της μονής, η τοποθεσία προσφέρει και μια μαγευτική θέα.
Στους πρόποδες των Αγράφων, στα βορειοδυτικά του χωριού Καταφύγιο, 20 χλμ από την Καρδίτσα, θα συναντήσετε την Ιερά Μονή Πέτρας Καταφυγίου, ένα από τα σημαντικότερα θρησκευτικά μνημεία της περιοχής. Χτισμένη πιθανότατα στα μέσα του 16ου αιώνα και αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, η μονή οφείλει το όνομά της στο βράχο, πάνω στον οποίο έχει χτιστεί. Στο καθολικό θα θαυμάσετε και ένα από τα παλαιότερα σωζόμενα τέμπλα σε ολόκληρη τη Θεσσαλία, χρονολογημένο στις αρχές του 17ου αιώνα.
Βορειοδυτικά του χωριού Καρίτσα, 40 χιλιόμετρα από την Καρδίτσα και σκαρφαλωμένη σε υψόμετρο 1400 μέτρων, βρίσκεται η λαξευμένη στους αγραφιώτικους βράχους Ιερά Μονή της Παναγίας Πελεκητής. Η ιδιαίτερη ονομασία της οφείλεται στον τρόπο με τον οποίο το μοναστήρι χτίστηκε, αφού σύμφωνα με την παράδοση, η Παναγία υπέδειξε στους τεχνίτες να πελεκήσουν τον βράχο και να χτίσουν την ιερή μονή. Πιθανότατα η ανέγερσή της ξεκίνησε στα τέλη του 15ου αιώνα, από τον μοναχό Πορφύριο και ολοκληρώθηκε το 1529 από τον νέο κτήτορα της μονής Οσιομάρτυρα Δαμιανό το νέο εξ Αγράφων.
Μην παραλείψετε να επισκεφτείτε και τον ναό του Αγίου Νικολάου στο Νεοχώρι, έναν από τους παλαιότερους ναούς της Θεσσαλίας, χτισμένος στα τέλη του 15ου με αρχές 16ου αιώνα. Στον οικισμό του Μαυροβουνίου θα συναντήσετε τη Μονή Αγίας Τριάδας (1858) ενώ νότια του χωριού Μεσενικόλα θα βρείτε το εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής των μέσων του 17ου αιώνα. Στη Δρακότρυπα θα επισκεφτείτε τη μονή της Αγίας Τριάδας και τη μονή του Αγίου Γεωργίου Μαυρομματίου.
Τοπική γαστρονομία
Στη Θεσσαλία θα ευχαριστηθείτε καλό φαγητό και η περιοχή των Αγράφων και της λίμνης οπωσδήποτε δεν αποτελεί εξαίρεση. Εδώ θα απολαύσετε συνταγές φτιαγμένες με μεράκι από εκλεκτά τοπικά προϊόντα και με ρίζες στην παραδοσιακή θεσσαλική κουζίνα.
Πεντανόστιμα ντόπια κρεατικά και κυνήγι, σιγομαγειρεμένα στη γάστρα, στην κατσαρόλα ή στη σούβλα είναι τα βασικά. Δοκιμάστε χοιρινό πρασοσέλινο, συνταγή ιδιαίτερα αγαπημένη σε όλη τη Θεσσαλία ή τηγανιά με πιπεριές. Ασφαλώς θα γευτείτε τις πίτες, το σήμα κατατεθέν της θεσσαλικής κουζίνας, όπως τραχανόπιτα, χορτόπιτα, κολοκυθόπιτα, μπατζίνα και πλαστός. Τη γαστρονομική πανδαισία συμπληρώνουν το ζυμωτό ψωμί, τα μανιτάρια από την περιοχή αλλά και η πέστροφα από τη λίμνη. Φυσικά συνοδέψτε το φαγητό σας με το κόκκινο ξηρό κρασί Π.Ο.Π Μεσενικόλα.
Δοκιμάστε και προμηθευτείτε τοπικά προϊόντα από τους ντόπιους παραγωγούς. Τραχανάς, χυλοπίτες, γλυκά του κουταλιού. Δοκιμάστε τις διάφορες ποικιλίες μελιού, όπως το καστανόμελο, με την χαρακτηριστική έντονη γεύση του.
Στα τέλη Αυγούστου στο χωριό Μεσενικόλας διοργανώνεται και η γιορτή κρασιού, όπου θα απολαύσετε άφθονο κρασί και νόστιμες γαστρονομικές δημιουργίες.
Έθιμα και δρώμενα με βαθιές ρίζες στο χρόνο
Κάθε χρόνο στα χωριά γύρω από τη λίμνη, λαμβάνουν χώρα έθιμα, δρώμενα και αναβιώσεις, με ρίζες που χάνονται πολύ πίσω στο χρόνο. Τα Ρογκατσάρια είναι έθιμο που τελείται την παραμονή ή ανήμερα των Φώτων, σε χωριά, όπως στο Νεοχώρι και στο Μορφοβούνι. Σύμφωνα με την παράδοση, οι κάτοικοι φορώντας δέρματα ζώων και χτυπώντας κουδούνες, τραγουδούν τα κάλαντα περνώντας από τα σπίτια του χωριού.
Στο Αγναντερό της Καρδίτσας θα συναντήσετε του Κουδουνάδες, άντρες ντυμένους με προβιές και κουδούνια, που προκαλούν φασαρία χοροπηδώντας, ένα έθιμο που προέρχεται από τις τελετουργίες τις διονυσιακής λατρείας. Αξίζει να παρακολουθήσετε και την αναπαράσταση του παραδοσιακού καραγκούνικου γάμου, συνοδεία παραδοσιακών χορών και τραγουδιών. Την Καθαρά Δευτέρα γίνεται και η αναπαράσταση της κλοπής της αρκούδας, αναπαράσταση που βασίζεται σε πραγματικό περιστατικό των αρχών του 20ου αιώνα.
Στο Μορφοβούνι και στο Κρυονέρι τη δεύτερη μέρα του Πάσχα, μετά τη λειτουργία, οι πιστοί σε πομπή κάνουν τον γύρο του χωριού, ψέλνοντας το Χριστός Ανέστη. Στο Μορφοβούνι, τον Μεσενικόλα, το Κρυονέρι και το Νεοχώρι το βράδυ της Ανάστασης πραγματοποιείται το κάψιμο του αφανού, το ομοίωμα του Ιούδα ενώ το απόγευμα του Πάσχα στο Μορφοβούνι πραγματοποιείται ο διπλός χορός στην πλατεία του χωριού.
Δραστηριότητες με φόντο το πανέμορφο τοπίο
Τοξοβολία, ποδήλατο βουνού, ορειβασία, ιππασία, υδροποδήλατο, κανό, ψάρεμα με το καλάμι, αλεξίπτωτο πλαγιάς αλλά και αναρρίχηση και πεζοπορία σε υπέροχες περιπατητικές διαδρομές. Σε σημεία της λίμνης υπάρχουν κέντρα δραστηριοτήτων που προσφέρουν τις όμορφες αυτές εμπειρίες. Ανακαλύψτε όλα όσα κάνουν τη λίμνη Πλαστήρα τον απόλυτο προορισμό για κάθε εποχή του χρόνου.
Στο Εκπαιδευτικό Δάσος Μπελοκομίτη, τοπίο χαρακτηρισμένο ως Ιδιαίτερου Φυσικού κάλλους, θα βρείτε πεζοπορικές διαδρομές 40 περίπου χιλιομέτρων, απολαμβάνοντας τον χλωριδικό πλούτο και την ποικιλία της πανίδας και ορνιθοπανίδας της περιοχής.
Ακόμα και αν έρθετε καλοκαίρι, μπορείτε να κολυμπήσετε στο Λαμπερό και την Πεζούλα, όπου υπάρχουν οργανωμένες πλαζ για να απολαύσετε το μπάνιο σας. Μάλιστα, το πρώτο σαββατοκύριακο του Αυγούστου πραγματοποιείται και διάπλους της λίμνης, που διοργανώνει ο μορφωτικός και εκπολιτιστικός σύλλογος Λαμπερού. Αν επισκεφτείτε την περιοχή τον χειμώνα θα κάνετε σκι στο χιονοδρομικό κέντρο, που λειτουργεί στην περιοχή Καραμανώλη.
Όποια εποχή και αν επιλέξετε να επισκεφτείτε τη λίμνη Πλαστήρα θα ζήσετε μοναδικές στιγμές χαλάρωσης και διασκέδασης, σε ένα μαγευτικό φυσικό περιβάλλον. Στην περιοχή θα βρείτε επαγγελματίες, οι οποίοι παρέχουν τον απαιτούμενο εξοπλισμό για οποιαδήποτε δραστηριότητα και αν επιλέξετε.
Διαμονή στη λίμνη Πλαστήρα
Στα χωριά γύρω από τη λίμνη Πλαστήρα θα βρείτε πολλές επιλογές διαμονής. Πολυτελή ξενοδοχεία αλλά και παραδοσιακοί ξενώνες, κάποιοι από τους οποίους διαθέτουν εκπληκτική θέα προς τη λίμνη. Φροντίστε να κλείσετε έγκαιρα δωμάτιο αφού, η περιοχή αποτελεί έναν από τους δημοφιλέστερους προορισμούς, καθ΄ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Τα περισσότερα καταλύματα θα τα βρείτε στη δυτική πλευρά της λίμνης.
Η λίμνη Πλαστήρα απέχει από την Αθήνα 326 χλμ, από τη Θεσσαλονίκη 227 χλμ, από τα Ιωάννινα 168 χλμ και από την Άρτα 165 χλμ. Από τα Τρίκαλα απέχει 36 χλμ, από τη Λάρισα 77 χλμ και από τον Βόλο 135 χλμ.