Το φθινόπωρο λούζει τη φύση με τα υπέροχα, χρυσαφένια χρώματα του και μας προκαλεί να ταξιδέψουμε.
5 φθινοπωρινοί προορισμοί στη Θεσσαλία
Μπορεί να αφήσαμε το καλοκαίρι πίσω μας, δεν σταματάμε όμως να σχεδιάζουμε τις επόμενες εκδρομές και τις σύντομες αποδράσεις μας. Άλλωστε, το φθινόπωρο είναι μια θαυμάσια εποχή για ταξίδια και περιπάτους στη φύση, που μέρα με τη μέρα αλλάζει χρώματα και ντύνεται με τους μοναδικούς χρυσαφένιους φθινοπωρινούς τόνους. 5 φθινοπωρινοί προορισμοί στη Θεσσαλία δίνουν αφορμή για μια απόδραση, που θα γεμίσει τις μπαταρίες μας και θα μας βγάλει, έστω και για λίγο από την καθημερινότητα.
Αμπελάκια: Ένα από τα πιο όμορφα χωριά της Θεσσαλίας
Αφήνοντας πίσω την Κοιλάδα των Τεμπών, ο φιδωτός δρόμος με τις ανηφορικές στροφές και την εντυπωσιακή θέα προς τον Πηνειό μας οδηγεί στα Αμπελάκια, ένα από τα ωραιότερα χωριά της Θεσσαλίας. Απλωμένο στην κατάφυτη πλαγιά του Κισσάβου, 33 χιλιόμετρα μακριά από την πόλη της Λάρισας, το χωριό αποπνέει μια ιδιαίτερη γοητεία, κυρίως χάρη στην πλούσια ιστορία του, που φτάνει αρκετά πίσω, περίπου στον 15ο αιώνα.
Αφού παρκάρετε το αυτοκίνητο στην είσοδο του χωριού κατευθυνθείτε προς την πλατεία με τους τεράστιους πλατάνους. Από εδώ, τα στενά δρομάκια θα σας οδηγήσουν άλλοτε σε αρχοντικά και άλλοτε στις παλιές γραφικές εκκλησίες του χωριού με παλαιότερη την Αγία Παρασκευή, με το πανύψηλο καμπαναριό της.
Στα Αμπελάκια σώζονται 17 αρχοντικά, πολλά επηρεασμένα από την ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική της εποχής, με πιο σημαντικό αυτό του Γεωργίου Μαύρου ή Σβαρτς, προέδρου του πρώτου αγροτικού Συνεταιρισμού στον κόσμο, της Κοινής Συντροφίας και Αδελφότητος Αμπελακίων, που συστήθηκε στα 1778. Σύντομα, τα Αμπελάκια αναδεικνύονται σε ένα ξακουστό κέντρο επεξεργασίας νημάτων και γνωρίζουν ιδιαίτερη ακμή κατά τον 18ο και 19ο αιώνα.
Το τριώροφο αρχοντικό Σβαρτς αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά δείγματα κοσμικής αρχιτεκτονικής του ελλαδικού χώρου, και σήμερα λειτουργεί ως μουσείο, το οποίο αξίζει να επισκεφτείτε. Μην αμελήσετε να περιηγηθείτε και στα άλλα δύο μουσεία του χωριού, στο Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο και στο Μουσείο Αμπελακίων της περιόδου 1940-1949.
Συνεχίστε την εξερεύνηση στα δασωμένα μονοπάτια του, κυκλωμένα από καταρράκτες και φαράγγια, από καστανιές, κουμαριές και βελανιδιές. Τα Αμπελάκια εντάσσονται σε έναν εκτεταμένο γεωγραφικό χώρο, ενταγμένο στο δίκτυο Natura 2000 και χαρακτηρισμένο ως Αισθητικό Δάσος της Όσσας. Μάλιστα, εδώ έχει δημιουργηθεί ένα δίκτυο πεζοπορικών διαδρομών και μονοπατιών, τα περισσότερα από τα οποία χρησιμοποιούνταν επί αιώνες εξασφαλίζοντας την επικοινωνία των χωριών μεταξύ τους και τη μεταφορά των αγαθών. Φορέστε τα άνετα παπούτσια σας, πάρτε μαζί τις απαραίτητες προμήθειες και ακολουθήστε τις πεζοπορικές διαδρομές που οδηγούν στο Ομόλιο, τη Σπηλιά και το Κάστρο της Ωριάς.
Κάθε χρόνο στα τέλη Οκτωβρίου, στα Αμπελάκια διοργανώνεται η Γιορτή Κάστανου καθιστώντας την εποχή αυτή μια καλή αφορμή για να προγραμματίσετε την εκδρομή σας. Παραδοσιακοί χοροί, γλέντι, γαστρονομικές δημιουργίες καμωμένες με κάστανο, διαγωνισμό γευσιγνωσίας και ένα πλούσιο πρόγραμμα πολιτιστικών δράσεων επιβεβαιώνουν πως τα Αμπελάκια αποτελούν έναν ιδανικό φθινοπωρινό προορισμό στη Θεσσαλία.
Νεοχώρι, ένας φθινοπωρινός προορισμός στη Λίμνη Πλαστήρα
Φυσικά από τη λίστα με τους φθινοπωρινούς προορισμούς δε θα μπορούσε να λείπει η λίμνη Πλαστήρα, με τα περιμετρικά χωριουδάκια της κρυμμένα στις καταπράσινες πλαγιές. Ένα από τα χωριά είναι το Νεοχώρι, το μεγαλύτερο χωριό της λίμνης και ίσως αυτό που προσφέρει την ομορφότερη θέα από υψόμετρο 1000 μέτρων.
Επισκεφτείτε το ναό του Αγίου Νικολάου έναν από τους παλαιότερους ναούς της Θεσσαλίας (τέλη 15ου – αρχές 16ου αιώνα) με τοιχογραφίες του 16ου και 17ου αιώνα, τον ναό της Αγίας Μαρίνας, του Αγίου Γεωργίου και του Προφήτη Ηλία.
Κάντε τη βόλτα σας στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Έρευνας και Ενημέρωσης αλλά και στον Βοτανικό Κήπο, όπου θα πλουτίσετε τις γνώσεις σας για τα πλούσια οικοσυστήματα της περιοχής. Ειδικά αν ταξιδεύετε με παιδιά, μια επίσκεψη εδώ είναι ό,τι καλύτερο.
Φυσικά η περιοχή ενδείκνυται για φυσιολατρικές δραστηριότητες με φόντο το πανέμορφο τοπίο της λίμνης. Τοξοβολία, ποδήλατο βουνού, ορειβασία, ιππασία, υδροποδήλατο, κανό, ψάρεμα με το καλάμι, αλεξίπτωτο πλαγιάς αλλά και αναρρίχηση και πεζοπορία σε υπέροχες περιπατητικές διαδρομές αποτελούν την καλύτερη αφορμή για μια φθινοπωρινή εξόρμηση στην περιοχή.
Το Νεοχώρι μπορεί να αποτελέσει το ορμητήριο για να εξερευνήσετε και τα υπόλοιπα χωριά της λίμνης. Πάρτε το αυτοκίνητο και πραγματοποιήστε το γύρο, διανύοντας περίπου 80 χιλιόμετρα προκειμένου να ανακαλύψετε όχι μόνο τις φυσικές ομορφιές αλλά και τα μνημεία με τη μακραίωνη ιστορία τους, να δείτε το Φράγμα, που απέχει λίγα χιλιόμετρα από το Νεοχώρι, τα μουσεία, τα μοναστήρια ή τα μικρά ξωκλήσια, τους παραδοσιακούς νερόμυλους, τις πετρόχτιστες βρύσες και τα πέτρινα γεφύρια.
Μηλιές, ένα ιστορικό χωριό στις πλαγιές του Πηλίου
Το Πήλιο, με τα χωριουδάκια του να συναγωνίζονται μεταξύ τους το ένα το άλλο σε γραφικότητα και ομορφιά, είναι ένας από τους πιο αγαπημένους φθινοπωρινούς προορισμούς. Οι Μηλιές, σκαρφαλωμένες στις νότιες πλαγιές του βουνού των Κενταύρων, αντικρίζουν τον Παγασητικό από υψόμετρο 360 μέτρων και απέχουν περίπου 30 χιλιόμετρα από τον Βόλο.
Οι Μηλιές είναι χωριό κρυμμένο στο πράσινο, περιστοιχισμένο από ελιές, καστανιές, μηλιές και με πελώρια πλατάνια να σκεπάζουν την χαρακτηριστική πηλιορείτικη πλατεία του, όπου θα απολαύσετε το καφεδάκι σας ή το μυρωδάτο τσίπουρο. Σωζόμενα αρχοντικά, πετρόχτιστες βρύσες με ασταμάτητα τρεχούμενα νερά, λιθόστρωτα καλντερίμια και ρυθμοί που κυλάνε νωχελικά, όλα συνθέτουν ένα υπέροχο σκηνικό ηρεμίας και χαλάρωσης.
Στην πλατεία βρίσκεται το μικρό εκκλησάκι των Παμμέγιστων Ταξιαρχών, χτισμένο πριν το 1741, με τις όμορφες τοιχογραφίες του και το επιχρυσωμένο ξυλόγλυπτο τέμπλο του, έργο Ηπειρωτών μαστόρων. Αυτό που εντυπωσιάζει περισσότερο είναι η ακουστική του, αποτέλεσμα της τοποθέτησης πήλινων πιθαριών κρυμμένων στις γωνίες των τρούλλων του αλλά και η ιστορία του, καθώς, σε αυτό το μικρό εκκλησάκι κήρυξε την έναρξη της Επανάστασης στη Θεσσαλία ο Μηλιώτης Δάσκαλος του Γένους, Άνθιμος Γαζής.
Περπατήστε στα καλντερίμια, αγοράστε ντόπια αγνά προϊόντα και φρούτα από τα μαγαζάκια δίπλα στην πλατεία, γνωρίστε τον τόπο και την μακραίωνη ιστορία του. Απέναντι από την πλατεία βρίσκεται το ανακαινισμένο αρχοντικό, που φιλοξενεί τη σπουδαία βιβλιοθήκη των Μηλεών, με τους χιλιάδες τίτλους παλαιών εκδόσεων, τα χειρόγραφα, τις επιστολές και πλήθος άλλου αρχειακού υλικού. Ανάμεσα στα εκθέματα που ξεχωρίζουν είναι τα εποπτικά όργανα της περίφημης Σχολής των Μηλεών αλλά και τα προσωπικά αντικείμενα των Μηλιωτών Δασκάλων του Γένους, του Ανθίμου Γαζή και του Δανιήλ Φιλιππίδη.
Λίγα μέτρα πιο πάνω βρίσκεται και το Τοπικό Μουσείο, στεγασμένο σε παραδοσιακό πηλιορείτικο αρχοντικό, το οποίο μας συστήνει την παραδοσιακή ζωή του τόπου. Ένα πλούσιο υλικό, που ξεδιπλώνει και αφηγείται την ιστορία του όμορφου αυτού πηλιορείτικου χωριού.
Οδηγείστε με το αυτοκίνητο ή πεζοπορήστε μέχρι το σταθμό των Μηλεών, ένα τοπίο βγαλμένο από παραμύθι, εδώ που τερματίζει ο θρυλικός Μουτζούρης, το τρενάκι του Πηλίου. Κάθε χρόνο, από την Άνοιξη μέχρι το Φθινόπωρο, ο Μουτζούρης πραγματοποιεί την πανέμορφη διαδρομή από τα Άνω Λεχώνια μέχρι τις Μηλιές, ένα δρομολόγιο, που από τις αρχές του 20ου αιώνα και για 80 περίπου χρόνια, συνέδεε τον Βόλο με τα χωριά του Πηλίου.
Το Πήλιο είναι από εκείνους τους φθινοπωρινούς προορισμούς στη Θεσσαλία, στους οποίους δεν χορταίνουμε να απολαμβάνουμε περιπάτους και πεζοπορίες στη φύση. Και τι καλύτερο, όταν αυτές οι βόλτες γίνονται με άλογα και έμπειρους συνοδούς, που μας οδηγούν μέσα από ανεξερεύνητα μονοπάτια να γνωρίσουμε τις ομορφιές του τόπου άλλοτε καταλήγοντας σε δασωμένες πλαγιές, άλλοτε σε εκκλησάκια και άλλοτε σε σημεία με υπέροχη θέα.
Τσαγκαράδα, ένας φθινοπωρινός προορισμός για φυσιολάτρες
Από την ανατολική, τώρα, πλευρά του Πηλίου, οδηγώντας 50 χιλιόμετρα από τον Βόλο, κρυμμένη στην πυκνή πηλιορείτικη βλάστηση, βρίσκουμε την Τσαγκαράδα, έναν ιδανικό φθινοπωρινό προορισμό και ένα από τα πιο όμορφα χωριά.
Τέσσερις είναι οι συνοικίες της Τσαγκαράδας. Αυτή της Αγίας Παρασκευής, των Αγίων Ταξιαρχών, του Αγίου Στεφάνου και της Αγίας Κυριακής κάθε μια με τη δική της ενοριακή εκκλησία και τη δική της γοητεία.
Από τον κεντρικό δρόμο θα κατηφορίσετε λίγα μέτρα για να βρεθείτε στην πλατεία της Αγίας Παρασκευής, την περισσότερο πολυσύχναστη, με τον εντυπωσιακό, χιλιόχρονο τεράστιο πλάτανο της και την εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, θεμελιωμένη στις αρχές του 20ου αιώνα. Προχωρήστε στο καλντερίμι για να συναντήσετε την Νανοπούλειο Σχολή, ιδρυμένη το 1909 με δωρεά του ευεργέτη Νικόλαου Νανόπουλου και η οποία το 1985 χαρακτηρίστηκε ως Έργο Τέχνης. Συνεχίστε μέχρι την Αχιλλοπούλειο Εμπορική Σχολή, κτήριο του 1864, στο οποίο η λαϊκή αρχιτεκτονική σμίγει αρμονικά με τη νεοκλασική.
Την Τσαγκαράδα αγκαλιάζει το πυκνό δάσος, με τις καστανιές, τα πλατάνια, τις οξιές, τα βότανα, τα πουρνάρια να μας καλωσορίζουν προσφέροντας ατέλειωτες βόλτες στη φύση μέσα από πεζοπορικά μονοπάτια. Ακολουθήστε τα για να βρεθείτε στις υπόλοιπες συνοικίες του χωριού ή να φτάσετε μέχρι την Νταμούχαρη. Αν πάλι θέλετε, μπορείτε να ανηφορίσετε μέχρι τη Ράχη του Κούτρα με τη συγκλονιστική θέα. Όμορφες διαδρομές προσφέρονται και για ιππασία, δραστηριότητα που σίγουρα αξίζει να απολαύσετε. Και που ξέρετε, ίσως κάποιος Κένταυρος να παραμονεύει κάπου εκεί γύρω!
Για τους πιο τολμηρούς, προσφέρονται εναλλακτικές δραστηριότητες, όπως canyoning στα εντυπωσιακά φαράγγια της Φακίστρας και του Μυλοπόταμου ενώ υπάρχουν και ορεινές διαδρομές για τους φίλους της ορεινής ποδηλασίας.
Γειτονικά της Τσαγκαράδας βρίσκεται το Ξουρίχτι, ένα μικρό χωριό στο οποίο κάθε Οκτώβριο διοργανώνεται η Γιορτή Κάστανου. Αν έρθετε εδώ αυτή την εποχή, θα γευτείτε τα πεντανόστιμα πηλιορείτικα κάστανα, θα γλυκαθείτε με γλυκό του κουταλιού από κάστανο, θα παρακολουθήσετε σεμινάρια και όλα αυτά με τη συνοδεία παραδοσιακής μουσικής και χορού.
Νεραϊδοχώρι: Ένα χωριό σκαρφαλωμένο στις κορυφογραμμές της Πίνδου
Το Νεραϊδοχώρι, ή Βετερνίκο και Χατζηπέτριο, όπως κάποτε ονομαζόταν, θα το συναντήσετε σε υψόμετρο που αγγίζει τα 1.140 μέτρα, αφού διανύσετε περίπου 50 χιλιόμετρα από την πόλη των Τρικάλων. Είναι ένα όμορφο, ήσυχο ορεινό χωριό, με τη δική του γοητεία την οποία οφείλει όχι μόνο στη μαγευτική φύση που το περιβάλλει αλλά στη συγκλονιστική θέα που χαρίζει προς τις επιβλητικές κορυφογραμμές της Πίνδου.
Απολαύστε τη γαλήνη του τοπίου και χαρίστε στον εαυτό σας στιγμές χαλάρωσης στη μικρή, γραφική πλατεία του χωριού, από όπου θα ξεκινήστε την περιήγηση σας. Περπατήστε στα σοκάκια του, επισκεφτείτε την εκκλησία του Αγίου Νικολάου, θεμελιωμένη τον 18ο αιώνα και ζητείστε από τους φιλόξενους κατοίκους να σας διηγηθούν τους θρύλους, που κρύβονται πίσω από την ονομασία του χωριού.
Λίγο έξω από το χωριό βρίσκονται τα ξωκκλήσια του Αγίου Παντελεήμονα και του Προφήτη Ηλία αλλά και ο ναός της Αγίας Παρασκευής, καθολικό της κατεστραμμένης σήμερα, μονής Τσούκας, χτισμένος το 1792.
Από το Νεραϊδοχώρι ξεκινούν πεζοπορικές διαδρομές, όπως αυτή που οδηγεί στο γεφύρι του Χατζηπέτρου, από όπου ξεκινάει και το μονοπάτι της Βλαχόστρατας, κάποτε βασικό πέρασμα από τη Θεσσαλία στην Ήπειρο. Αν πάλι είστε μυημένοι στις πιο δύσκολες διαδρομές μπορείτε να ακολουθήσετε τα μονοπάτια που θα σας φέρουν στις βουνοκορφές τις Πίνδου με τη μοναδική θέα.
Σε απόσταση αναπνοής από το Νεραϊδοχώρι βρίσκονται τα Περτουλιώτικα Λιβάδια, ένα τοπίο αλπικής ομορφιάς με μονοπάτια και πεζοπορικές διαδρομές πλάι σε ρυάκια και μέσα σε καταπράσινα δάση με πρωταγωνιστές τα έλατα. Εδώ θα βρείτε σαλέ και κέντρα δραστηριοτήτων, που λειτουργούν όλο το χρόνο και προσφέρουν βόλτες με άλογα και ATVs, ποδηλασία βουνού και τοξοβολία. Εδώ βρίσκεται και το χιονοδρομικό κέντρο, από το οποίο το πεζοπορικό μονοπάτι θα σας οδηγήσει στο καταφύγιο του Κόζιακα με την εντυπωσιακή θέα. Από εδώ διέρχεται και το Ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4.
Αν πάρετε τώρα την αντίθετη κατεύθυνση, ο δρόμος θα σας οδηγήσει στην περιοχή του Ασπροποτάμου με τα γραφικά βλαχοχώρια του και την άγρια ομορφιά του. Μπείτε στο αυτοκίνητο και ξεκινήστε την εξερεύνηση σε αυτή τη μαγευτική περιοχή, ενταγμένη στο Δίκτυο Natura 2000 και γνωρίστε την Κρανιά, την Ανθούσα, το Γαρδίκι, το Χαλίκι, την Μηλιά, την Καλλιρόη και τα υπόλοιπα γραφικά χωριά της περιοχής.