Η δημοφιλής Μακρινίτσα, φωλιασμένη στις δυτικές παρειές του Πηλίου, μας υποδέχεται στη φιλόξενη πλατεία της με τα αιωνόβια πλατάνια και τη μαγευτική θέα.
Μακρινίτσα: Το χωριό με τη μαγευτική θέα
Η δημοφιλής Μακρινίτσα, φωλιασμένη στις δυτικές παρειές του Πηλίου, σε υψόμετρο 600 μ. και σε απόσταση 10 περίπου χιλιόμετρα από τον Βόλο, μας υποδέχεται στη φιλόξενη πλατεία της με τα αιωνόβια πλατάνια και την μαγευτική θέα προς τα γαλήνια νερά του Παγασητικού.
Η ονομασία Μακρινίτσα και η προέλευση της
Το όνομα Μακρινίτσα προέρχεται από την δημιουργία του πρώτου οικισμού γύρω από τη Μονή Παναγίας Οξείας Επισκέψεως της Μακρινιτίσσης, που χτίστηκε πριν το 1215 από τον τοπάρχη της Δημητριάδας Κωνσταντίνο Μελισσηνό. Μετά το 1700, το καθολικό της μονής και κάποια κτίσματα καταστρέφονται με αποτέλεσμα στα 1767 να χτιστεί ο ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη θέση του προγενέστερου καθολικού. Το 1963 ένας σεισμός προκαλεί ζημιές στο ναό και έτσι χτίζεται ο σημερινός, που διατήρησε τα τυπολογικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά του μεταβυζαντινού ναού (πληροφορίες αντλήθηκαν από εδώ).
Η Μακρινίτσα γνώρισε μεγάλη ακμή χάρη στα νηματοβαφεία της, τα οποία εξήγαγαν στην Ευρώπη μεγάλες ποσότητες κόκκινων νηματοποιημένων βαμβακιών. Οι κάτοικοί της φημίζονταν για την κατασκευή αλατζάδων, μαντηλιών και άλλων βαμβακερών και μεταξωτών υφασμάτων. Μάρτυρες της ακμής οι πολλές εκκλησίες του χωριού. Στα τέλη του 18ου και στις αρχές του 19ου αιώνα οι εκκλησίες διακρίνονται για την καλή τους κατασκευή, τα γλυπτά σε μάρμαρο, τον εξοπλισμό του εσωτερικού με ξυλόγλυπτα τέμπλα, με άμβωνες και δεσποτικά.
Στη Μακρινίτσα υπάρχει μια σειρά βασιλικών, όπως ο Άγιος Γεώργιος (1764), ο Άγιος Αθανάσιος (1792), η Μεταμόρφωση, ο Θεολόγος, η Αγία Μαγδαληνή, με μεγαλύτερη και σπουδαιότερη την Κοίμηση της Θεοτόκου (1767), ναοί που αξίζει να επισκεφτείτε.
Η περίφημη πλατεία και ο ναός του Αγίου Ιωάννη
Σημείο αναφοράς της Μακρινίτσας είναι φυσικά η πλατεία της με τις κρήνες και τα πλατάνια όπου βρίσκεται και η μονόκλιτη βασιλική του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, αριστούργημα της λαϊκής ναοδομίας, χτισμένη το 1806. Έχει, υπερυψωμένο πάνω από τη δυτική στοά, γυναικωνίτη, στοά με τοξοστοιχία στη νότια πλευρά και εξαιρετικά σε ποιότητα ανάγλυφα στην πολυγωνική κόγχη του ιερού.
Οι επιγραφές, γραμμένες σε στίχους, σε αρχαϊζον ύφος και οι ακροστιχίδες αναφέρουν κτήτορες και χρονολογία, μαρτυρώντας τη λογιοσύνη των συντακτών τους και την υπερηφάνεια τους για την ανέγερση του ναού. Διασώζουν και το όνομα ενός από τους τεχνίτες, του Θεοδοσίου από τη Βράχα των Αγράφων.
Κτήτορας του ναού του Προδρόμου αναφέρεται από επιγραφή ο Δημήτριος Χατζηρήγας, ιδιοκτήτης μεγάλου βυρσοδεψείου με μεγάλη οικονομική επιφάνεια, μορφωμένος, διακεκριμένο μέλος και αυτός της Φιλικής Εταιρείας με έντονη συμμετοχή στην Επανάσταση. Σύμφωνα με την προφορική παράδοση, συντάκτης των αρχαιόγλωσσων επιγραφών του ναού υπήρξε ο λόγιος σχολάρχης του χωριού, Παπαπολύζος (πληροφορίες από Πολυβίου Μ., Η εκκλησιαστική αρχιτεκτονική στο Πήλιο κατά τον 18ο και 19οαιώνα (1700-1881), Βόλος 2019).
Στην πλατεία βρίσκεται και το Μουσείο Βυζαντινής Τέχνης και Πολιτισμού, με αντικείμενα και έργα τέχνης χρονολογημένα μεταξύ 13ου – 20ου, όπως εικόνες, ιερά άμφια, ιερά σκεύη, λειτουργικά βιβλία του 18ου, 19ου και 20ου αιώνα, τμήματα τέμπλων, λάβαρα, επιτάφιοι, ξυλόγλυπτα βημόθυρα, έργα μαρμαρογλυπτικής, που δίνουν πληροφορίες για την εκκλησιαστική ιστορία της ευρύτερης περιοχής και ειδικότερα της Μακρινίτσας μαρτυρώντας ταυτόχρονα και την ευημερία, που γνώρισε.
Στο καφενείο της πλατείας θα δείτε και την τοιχογραφία του ζωγράφου Θεόφιλου, όπου απεικονίζεται ο Κατσαντώνης σε γλέντι του στρατοπέδου.
Μην παραλείψετε να επισκεφτείτε και το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Ιστορίας του Πηλίου, που στεγάζεται στο λιθόκτιστο αρχοντικό Τοπάλη (1844), τυπικό δείγμα πηλιορείτικης αρχιτεκτονικής, χαρακτηρισμένο ως έργο τέχνης και ιστορικό διατηρητέο μνημείο.
Στις προθήκες του ζωντανεύει η ιστορία του Πηλίου μέσα από τα οικιακά σκεύη, τις παραδοσιακές φορεσιές, τα εργαλεία κλωστικής και υφαντικής βιοτεχνίας, τον εξοπλισμό απόσταξης τσίπουρου, τις τοιχογραφίες από αρχοντικά της περιοχής και τα αντικείμενα που προέρχονται από την Επανάσταση του Πηλίου και τη μάχη της Μακρινίτσας (1878).
Ο κλεφταρματολός Στέργιος Μπασδέκης και η μονή Αγίας Παρασκευής
Σχέσεις με τη Μακρινίτσα είχε ο Στέργιος Μπασδέκης, κλέφτης και πρώτος αρματολός της περιοχής (έδρασε γύρω στα 1760 και πέθανε γύρω στα 1800), γενάρχης της μεγαλύτερης οικογένειας κλεφταρματωλών του Πηλίου, πρωτοστάτης της άμυνας των κοινοτήτων από τις επιδρομές των ληστοσυμμοριών, που μάστιζαν τον τόπο. Συνήθεια των κλεφταρματωλών ήταν να χτίζουν μονές, εκκλησίες, κρήνες. Η οικογένεια των Μπασδεκαίων ανέπτυξε εντονότατη κτητορική δράση στο Πήλιο, σύμφωνα κιόλας με τις μαρτυρίες των κτητορικών επιγραφών (πληροφορίες από εδώ).
Μεταξύ άλλων έργων στην Μακρινίτσα, ο Παναγιώτης Μπασδέκης αναφέρεται ανάμεσα στους κτήτορες του ναού της Μεταμόρφωσης ενώ οι Μήτρος και Στέργιος Μπασδέκης υπήρξαν κτήτορες στη μονή της Αγίας Παρασκευής.
Σίγουρα μια επίσκεψη στη μονή της Αγίας Παρασκευής αξίζει, αφού το γαλήνιο περιβάλλον και η μοναδική θέα θα αγαλλιάσουν την ψυχή σας. Η μονή βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 1000 μέτρων.
Διαμονή και φαγητό
Μέσα στη Μακρινίτσα λειτουργούν ξενώνες ενώ κάποιες επιλογές διαμονής υπάρχουν και λίγο πιο έξω από το χωριό. Στην πλατεία και γύρω από αυτήν υπάρχουν ταβέρνες με ψητά και μαγειρευτά ενώ θα βρείτε και λίγα καφέ μπαρ.